Al meer dan een eeuw worden Rolls-Royce-auto’s opgeluisterd door de Spirit of Ecstasy-mascotte, een van de meest herkenbare emblemen ooit gemaakt. Toch, opmerkelijk genoeg, gezien haar immense bekendheid en wereldwijde bereik, blijven aspecten van haar verhaal openstaan voor speculatie, verwarring en niet weinig controverse.

• Rolls-Royce onthult complex menselijk verhaal achter iconische Spirit of Ecstasy-mascotte
• Mysterie en speculatie omringen nog steeds aspecten van zijn oorsprong
• Figurine heeft gedurende haar lange leven veel ontwerpwijzigingen ondergaan
• Het huidige productieproces betekent dat elk beeldje uniek is

“Onze Spirit of Ecstasy mascotte is het meest herkenbare auto-embleem ter wereld. Net als ons bedrijf en onze auto’s is ze in de loop van de tijd voortdurend veranderd, maar blijft ze trouw aan haar oorsprong en inspiratie. Nu we met Spectre een nieuw tijdperk ingaan, hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om ons dierbare icoon en haar verhaal opnieuw te bezoeken, dat na meer dan 100 jaar eindeloos fascinerend, eye-opening en intrigerend blijft. Het is zowel een belangrijk hoofdstuk in het geheugen van het merk als een rijk menselijk drama dat, hoewel het product van een vervlogen tijdperk is, nog steeds resoneert met ons en onze klanten vandaag de dag.”
Torsten Müller-Ötvös, Chief Executive Officer, Rolls-Royce Motor Cars

Al meer dan een eeuw worden Rolls-Royce-auto’s opgeluisterd door de Spirit of Ecstasy-mascotte, een van de meest herkenbare emblemen ooit gemaakt. Toch, opmerkelijk genoeg, gezien haar immense bekendheid en wereldwijde bereik, blijven aspecten van haar verhaal openstaan voor speculatie, verwarring en niet weinig controverse.

Terwijl het merk een nieuw tijdperk van elektrificatie ingaat, bezoeken we de legende opnieuw om gevestigde feiten en bewijsstukken te scheiden van speculatie en geruchten. Het is een verhaal van vier mensen met verschillende achtergronden, wiens individuele persoonlijkheden en verweven, soms complexe relaties de oorsprong vormden voor ’s werelds beroemdste en meest begeerlijke icoon.

De hoofdpersonen in dit bijzondere drama zijn:

• John Walter Edward Douglas-Scott-Montagu, 2e Baron Montagu van Beaulieu (1866-1929). Een prominente autopionier en uitgever van het tijdschrift The Car Illustrated. Zijn voorouderlijke zetel in het New Forest is nu de thuisbasis van het National Motor Museum.
• Claude Goodman Johnson (1864-1926). Secretaris van de Automobile Club of Great Britain & Ireland (later de Royal Automobile Club) voordat hij in 1903 bij The Hon Charles Stewart Rolls kwam. Een begenadigd publicist, zijn commerciële scherpzinnigheid maakte hem het zelfbenoemde ‘koppelteken in Rolls-Royce’.
• Eleanor Velasco Thornton (1880-1915). Ze is de spilfiguur in het Spirit of Ecstasy-verhaal. Oorspronkelijk een actrice en danseres, was ze ook de assistent van Claude Johnson tot 1902 toen ze Office Manager werd van Lord Montagu; ze was ook model en muze van Charles Sykes.
• Charles Robinson Sykes (1875-1950). Hij was een illustrator en beeldhouwer die werkte voor zowel Lord Montagu als Claude Johnson. Onder het pseudoniem ‘Rilette’ ontwierp hij advertenties en tijdschriftomslagen, die nu als kunstwerken op zich worden beschouwd.

WAT EEN WARRIG WEB WEVEN WE…
The Spirit of Ecstasy-verhaal is een zeer menselijk drama, waarin feit en fictie vaak vervagen. Wat ongetwijfeld waar is, is dat freelance journalist en autoliefhebber John Montagu – rijkelijk getiteld maar eeuwig krap bij kas – in 1902 het eerste autotijdschrift van Groot-Brittannië, The Car Illustrated, oprichtte en Charles Sykes inhuurde als zijn belangrijkste illustrator. Het is ook zeker dat Montagu’s vriend, Claude Johnson, rond dezelfde tijd een jonge vrouw genaamd Eleanor Thornton in dienst had als zijn assistent bij The Automobile Club, waar hij secretaris-generaal was.

Toen Montagu Eleanor ontmoette, die zowel zeer intelligent was als beroemd om haar schoonheid, was hij meteen verliefd en bood haar de baan van Office Manager bij zijn tijdschrift aan. Ze accepteerde, en de aristocratische uitgever en zijn nieuwe collega – 14 jaar jonger en van bescheiden afkomst in Zuid-Londen – begonnen al snel aan een 13-jarige affaire die even gepassioneerd en oprecht als onvermijdelijk en clandestien was.

In 1903 werd Eleanor zwanger. Zij en Montagu besloten dat het het beste zou zijn als de baby bij de geboorte zou worden geadopteerd. Gedurende een paar seconden hield Eleanor het kind Joan vast voordat ze haar aan Montagu overhandigde en hem instrueerde “nooit meer de naam van de baby te noemen”. Eleanor heeft haar nooit meer gezien; maar haar vader deed dat wel. Hij regelde (en betaalde) dat Joan in eerste instantie werd opgevoed door een ex-sergeant van zijn regiment en zijn vrouw, en later door een arts en zijn vrouw. In de jaren die volgden bezocht hij zijn dochter, die hem alleen kende als oom John, en deed wat hij kon om haar te ondersteunen, binnen de grenzen van fatsoen en geheimhouding.

DE MUZE VOOR EEN ICOON?
Het is hier dat de verschillende onderdelen van het verhaal beginnen samen te trekken. Sykes en Eleanor zouden elkaar natuurlijk hebben leren kennen door hun werk bij The Car Illustrated; maar intrigerend genoeg kenden ze elkaar al. Een paar jaar eerder had Eleanor kamers inGenomen in The Pheasantry, een kunstenaarskolonie in de Kings Road, Chelsea. Hier leidde ze een geheim dubbelleven: overdag ingetogen, respectabele, professionele assistent van Johnson bij The Automobile Club; sensuele exotische danseres en levensmodel bij nacht. Een van de kunstenaars voor wie ze regelmatig poseerde was Charles Sykes.

Hoewel Sykes bij Montagu in dienst was als illustrator, was hij ook een getalenteerd beeldhouwer, die had gestudeerd bij de eminente professor Edouard Lanteri aan het Royal College of Art. In 1903 beeldhouwde hij een trofee, gemodelleerd naar Eleanor, voor Montagu om te presenteren tijdens de Gordon Bennett-race. Een ander werk van Sykes, getiteld Bacchante, was te zien op de Koninklijke Academie en de Parijse Salon. Haar gezicht en figuur lijken ook opvallend veel op die van zijn oude muze.

In deze periode (de exacte datum is onbekend) produceerde Sykes een mascotte voor Montagu’s Rolls-Royce Silver Ghost. Het heette ‘The Whisper’ en was een klein aluminium beeldje van een jonge vrouw in wapperende gewaden met een wijsvinger aan haar lippen. Het is bevestigd dat Eleanor het model was: of de mascotte een blijk van waardering was van Sykes aan zijn vriend en werkgever, of op instigatie van Eleanor werd gemaakt als een geschenk voor haar minnaar, blijft een mysterie. Wat de waarheid ook was, Montagu toonde het op elke Rolls-Royce die hij bezat tot zijn dood in 1929; misschien als een discrete erkenning van zijn liefde voor Eleonora, die hij zo lang geheim hield.

De conventionele wijsheid is dat ‘The Whisper’ de inspiratie was voor de Spirit of Ecstasy; en dat de mascotte daarom gemodelleerd is naar Eleanor Thornton. Het is een aantrekkelijk en logisch begrip, en er zijn genoeg overeenkomsten om het te ondersteunen. Maar nogmaals, het verhaal is niet zo duidelijk als het op het eerste gezicht lijkt.

DE ROLLS-ROYCE CONNECTIE
 In 1910 komt Eleanors voormalige werkgever, Claude Johnson, opnieuw in het verhaal. Niet langer bij The Automobile Club, was hij nu Managing Director van Rolls-Royce, het bedrijf dat mede werd opgericht door zijn voormalige zakenpartner, The Hon Charles Stewart Rolls, en de briljante ingenieur Henry Royce.
Royce raakte al geïrriteerd door wat hij voelde als smakeloze mascottes die radiatordoppen sierden bovenop Rolls-Royce-auto’s, waaronder zwarte katten, duivels en een joviale politieagent. Claude Johnson zag echter een opening en betoogde dat ze hun eigen mascotte moesten produceren die een Rolls-Royce zou verbeteren in plaats van vernederen. Uiteindelijk stemde Royce schoorvoetend toe; en via zijn vriend Montagu gaf Johnson Charles Sykes de opdracht om het te maken.

Johnson had al een mentaal beeld van het soort versiering dat hij wilde. Tijdens een reis naar Parijs was hij onder de indruk van de artisticiteit van het Griekse marmeren standbeeld van ‘Nike van Samothrake’, godin van de overwinning, gebeeldhouwd in 190bc en tentoongesteld in het Palais du Louvre sinds 1883. Ze staat negen voet (2,75 m) lang en wordt afgebeeld als een gevleugelde godheid die uit de hemel neerdaalt, gedrapeerd in een vloeiende tuniek en mantel. Helaas hebben de wisselvalligheden van tijd en fortuin haar beide armen en haar hoofd ontnomen.

“Ik wil iets moois, zoals Nike”, zei Johnson tegen Sykes. “Ga er eens naar kijken.” Sykes deed dat, maar besloot al snel dat Nike te martial en dominant was om een geschikte Rolls-Royce-mascotte te zijn. Na vaak te hebben gereisd in Montagu’s Silver Ghosts, geloofde hij dat een meer delicate, etherische figuur de gratie, stilte en subtiele kracht van het merk beter zou uitdrukken. Opnieuw was zijn muze vrijwel zeker Eleanor Thornton.

Maar ook hier blijft twijfel bestaan. Hoewel het zeer waarschijnlijk lijkt dat Eleanor model stond voor de algehele vorm van de Spirit of Ecstasy, zou het gezicht dat van een ander kunnen zijn, omdat het een uitstekende gelijkenis is van een vrouw met wie Sykes een hechte en aanbiddende relatie had – zijn moeder, Hannah Robinson Sykes. Sommigen hebben gespeculeerd dat Sykes zijn verbeelding gebruikte om een vrouwelijke lichaamsbouw te creëren die zijn artistieke oog en visie op het ideaal van vrouwelijkheid bevredigde.

WAT ZIT ER IN DE NAAM?
De nieuwe mascotte van Sykes heette aanvankelijk ‘The Spirit of Speed’. De titel die haar onsterfelijk zou maken, verschijnt in een brief van Rolls-Royce aan John Montagu. Daarin beschrijft het bedrijf zijn zoektocht naar een mascotte die “de geest van de Rolls-Royce zou overbrengen – namelijk snelheid met stilte, afwezigheid van trillingen, het mysterieuze gebruik van grote energie, een prachtig levend organisme van uitstekende gratie als een zeiljacht”.

De brief voegt eraan toe dat toen Sykes zijn “sierlijke kleine godin” ontwierp, hij in gedachten had “de Geest van Extase, die het wegverkeer als haar opperste genot heeft gekozen en op de boeg van een Rolls-Royce-auto is gestapt om te genieten van de frisheid van de lucht en het muzikale geluid van haar fladderende draperieën”.

Rolls-Royce registreerde de Spirit of Ecstasy als intellectueel eigendom in 1911. Het is echter opmerkelijk dat ze niet de onvoorwaardelijke zegen van een van haar oprichters heeft ontvangen. Sir Henry Royce had een hekel aan mascottes van welke aard dan ook; en The Hon Charles Stewart Rolls heeft haar nooit in de gaten gehouden, omdat ze werd gecreëerd na zijn dood in een vliegongeluk in juni 1910. Het is bijna volledig te danken aan de visie, het inzicht en de pure kracht van karakter van Claude Johnson dat ze bestaat.

Zijn instincten bleken juist toen Rolls-Royce in 1920 de Spirit of Ecstasy binnenging in een wedstrijd in Parijs om ’s werelds beste automascotte te vinden. Ze won natuurlijk en Sykes kreeg een gouden medaille.

Het wordt ook niet vaak gewaardeerd dat de Spirit of Ecstasy tot 1939 een ‘Optional Extra’ was. Misschien als gevolg van Sir Henry’s ongehinderde antipathie, sierden mascottes slechts ongeveer 40% van de ongeveer 20.000 auto’s die in deze periode werden afgeleverd, hoewel velen later werden omgebouwd.

VERANDEREN MET DE TIJD

De
Spirit of Ecstasy is sinds 1911 een bepalend kenmerk van het merk Rolls-Royce. Maar net zoals het merk en zijn auto’s voortdurend zijn geëvolueerd en veranderd met de tijd, zo heeft ze zelf haar eigen periodieke transformaties ondergaan.

In haar oorspronkelijke vorm uit 1911 was ze een beeldschone 6 ⁷/₈ inch (~ 18cm) op haar blote voeten; tegen de jaren 1960 had ze acht iteraties doorlopen en stond ze een meer petite 4 ⁵/₁₆ inch lang (~ 11cm). De afstand van haar neus tot het puntje van haar uitgestrekte gewaden was ook evenredig geslonken, van vijf centimeter naar drie. Er zijn in de loop van de decennia ook subtiele variaties geweest in haar basisvorm, houding en precieze helling van haar ‘vleugels’.

Meer radicaal, klanten die modellen kochten van 1934 tot 1959 hadden de optie van een knielende figuur, die sommigen beter geschikt achtten voor de koetswerkontwerpen van die periode.

In de jaren 1970 probeerden sommige landen de mascotte om veiligheidsredenen te verbieden. In Zwitserland mochten klanten haar bijvoorbeeld helemaal niet tentoonstellen en bij ontvangst van hun auto’s vonden ze wegkwijnend in het dashboardkastje. Rolls-Royce’s typisch elegante en ingenieuze oplossing was om de mascotte op een veerbelaste basis te monteren, zodat ze bij de meest aanraking buiten schot in de radiator kon zakken. Dit intrekmechanisme is geëvolueerd naar een soepele, sierlijke beweging die bekend staat als ’the rise’ en is een standaardfunctie op elke Rolls-Royce-auto die met de hand wordt gebouwd op Goodwood.

REMADE FOR THE MODERN ERAE

Een van de vele opmerkelijke aspecten van het verhaal van de Spirit of Ecstasy is dat vanaf 1911 elk beeldje persoonlijk werd gegoten, gegraveerd en met de hand afgewerkt door Charles Sykes zelf. Zijn dochter Josephine nam het in 1928 over en ging door totdat de productie werd onderbroken door het uitbreken van de oorlog in 1939. Elke Spirit of Ecstasy uit deze periode is dan ook miniem verschillend van elkaar.

Tegenwoordig worden ze gemaakt door specialisten in Southampton, Engeland, met behulp van een wasgietproces dat methoden en materialen combineert die meer dan 5.000 jaar oud zijn met de technologie van de 21e eeuw.

Elk beeldje is gebaseerd op een driedimensionaal computergegenereerd beeld, digitaal in kaart gebracht vanuit de originele Spirit of Ecstasy. Met behulp van deze afbeelding creëerden bekwame ambachtslieden een solide gegoten gereedschap, met de hand gemaakt met behulp van snijders van slechts 0,2 mm groot om ervoor te zorgen dat zelfs de kleinste details nauwkeurig werden gerepliceerd. Van dit gegoten gereedschap produceerden ze een zeer nauwkeurig wasmodel van het beeldje, dat vervolgens in keramiek werd gecoat. Nadat deze coating was opgedroogd, werd de was weggesmolten, waardoor een perfecte mal overbleef waaruit het nieuwe gips zou worden genomen.

Elk beeldje wordt gemaakt door de mal te vullen met gesmolten roestvrij staal, bij een temperatuur van 1600°C. Zodra het staal is afgekoeld, wordt de mal geopend om de Geest van Extase in al haar glorie te onthullen. De uiteindelijke transformatie vindt plaats op de afwerkingsafdeling, met behulp van een proces dat peening wordt genoemd. Het gieten wordt gestraald door miljoenen roestvrijstalen kogels, slechts 17 duizendsten van een inch (0,04 mm) in diameter, die helpen om het oppervlak te polijsten zonder schurend te zijn. Na bewerking, een laatste spiegelpolijstbeurt en strenge kwaliteitscontroles neemt het voltooide beeldje haar rechtmatige plaats in boven de iconische Rolls-Royce grille.

In 2020 onthulde Rolls-Royce The Spirit of Ecstasy Expression. Voor deze geheel nieuwe visuele behandeling hebben ontwerpers haar in een vereenvoudigde, moderne vorm herschreven om te worden gebruikt als een grafisch symbool als onderdeel van de bijgewerkte huisstijl van het merk. De computergegenereerde, online-vriendelijke illustratie vertaalt de rondingen van het beeldje in een lint van parallelle lijnen dat golven en verandert afhankelijk van de instelling. Het is ontworpen om beweging op te roepen; een zijdeachtige, vloeiende vorm die lijkt te draperen en over fysieke en digitale oppervlakken te stromen.

Vandaag kondigde Rolls-Royce Motor Cars aan dat de Spirit of Ecstasy een nieuwe vorm zou aannemen voor haar versiering op Spectre, de eerste elektrische auto van het merk. Ze is gestroomlijnder en sierlijker dan ooit tevoren – het perfecte embleem voor de meest aerodynamische Rolls-Royce ooit gemaakt, en voor het gracing van de boeg van onze gedurfde elektrische toekomst.

De vroegste Spectre-prototypes hebben een luchtweerstandscoëfficiënt (cd) van slechts 0,26, waardoor het de meest aerodynamische Rolls-Royce ooit is. Het cijfer zal naar verwachting verbeteren tijdens de uitgebreide testprotocollen van het product die in 2022 worden uitgevoerd.

HET EINDE VAN DE AFFAIRE

Op
30 december 1915 genoten Montagu en Eleanor Thornton van een lunch in de eersteklas saloon van het P&O passagiersschip SS Persia. Ze voeren door de Middellandse Zee op weg naar India, waar Montagu was benoemd tot Chief of Mechanical Transport voor het Britse leger. Eleanor zou in Port Said van boord gaan en voor de duur terugkeren naar Engeland.

Het schip werd getroffen door een torpedo en zonk in minder dan vijf minuten. Eleanor Thornton werd samen met honderden andere passagiers nooit meer gezien.

Montagu had echter geluk. Na 38 uur op drift te zijn geraakt in een reddingsboot, met een gebroken schouder en een beschadigde long, werden hij en een handvol andere overlevenden opgepikt door een passerende liner. Terwijl hij op Malta als gast van de gouverneur revalideerde, genoot hij van het bitterzoete genoegen om zijn eigen necrologieën in de Londense kranten te lezen.

Montagu kwam nooit over het verlies van Eleanor heen, wat hij natuurlijk nooit publiekelijk kon vermelden. Maar voor de rest van zijn leven was ze in de geest bij hem, waar hij ook reisde in zijn Rolls-Royce-auto.