De geschiedenis van de “kleine” Lamborghini met een enorme impact
Sant’Agata Bolognese, 20 juli 2023: De Gallardo, gepresenteerd op de Autosalon van Genève 2003, was het eerste Lamborghini-productievoertuig met een V10-motor. Vanaf het begin werd het een ongelooflijk commercieel succes met verkooprecord na verkooprecord voor Lamborghini. Ter gelegenheid van zijn twintigste verjaardag blikt Automobili Lamborghini terug op zijn geschiedenis om de iconische “baby Lambo” te vieren.
Ferruccio Lamborghini had al gevoeld dat er een markt was voor een “kleinere” Lamborghini en vooral een met een lager prijskaartje en gebruikskosten, en aan het begin van de jaren 1970 moedigde hij de ontwikkeling aan van wat de Urraco zou worden, die in de jaren 1980 evolueerde tot de Jalpa.
In 1987 begon Lamborghini met de ontwikkeling van het L140-project, met name om een compactere Lamborghini te creëren. In de loop der jaren werden verschillende prototypes ontwikkeld en verschillende technische oplossingen verkend, waaronder eerst een V8 en daarna een V10-motor.
In 1998 werd na zorgvuldige overweging besloten om opnieuw van nul te beginnen, met als basis alleen het concept, de algemene afmetingen en het idee van een tiencilindermotor: iets dat nog nooit eerder op een Lamborghini-straatauto was geïnstalleerd.
De gloednieuwe motor was het resultaat van het werk van ingenieur Massimo Ceccarani die, na meer dan tien jaar in het bedrijf, de rol van technisch directeur op zich nam, en van Maurizio Reggiani, die op dat moment verantwoordelijk was voor de ontwikkeling en het ontwerp van motoren in het technisch bureau.
Maurizio Reggiani, technisch directeur van Lamborghini van 2006 tot 2022, herinnert zich: “De L140 had een 72 ° V10-motor met de versnellingsbak geïntegreerd in het oliereservoir, ontworpen door Lamborghini, en niet praktisch om te produceren voor het type auto waarvoor het bedoeld was. Bovendien genereerde de positie van de versnellingsbak onder de motor een hoog zwaartepunt, wat niet de rijeigenschappen en rijeigenschappen zou garanderen die een supersport Lamborghini zou moeten hebben. Dus toen we begonnen met het project met de codenaam “baby Diablo”, werd gekozen voor een V8 en werd besloten om op zoek te gaan naar een potentiële motor tussen degenen die al op de markt waren, waaronder de 8-cilinder Audi. Met de daaropvolgende overname door Audi werd besloten om een volledig nieuwe auto te produceren met een aluminium buizenframe en een 10-cilinder motor, ontworpen door Lamborghini, en een gloednieuwe transmissie, zowel handmatig als gerobotiseerd.
De motor die op de eerste Gallardo werd geïnstalleerd was een 5-liter, 10-cilinder V90 DOHC met 4 kleppen, die 500 pk leverde. In plaats van de klassieke keuze van een V72, werd een hoek van 90 graden begunstigd om de hoogte van de motor te beperken, waardoor voordelen werden behaald in de lay-out van het voertuig (dwz lagere motorkap en beter zicht naar achteren) en het zwaartepunt werd verlaagd voor een betere dynamiek. Regelmatige stookintervallen (die zorgen voor een soepelheid van de motor) werden bereikt door de toepassing van “crankpins” met een offset van 18 graden. Een dry-sump smeersysteem resulteerde niet alleen in een perfecte smering, zelfs onder extreme dynamische omstandigheden, maar maakte ook een verdere verlaging van het zwaartepunt mogelijk.
Zoals Maurizio Reggiani uitlegt: “Om in de geplande hoeveelheden te kunnen worden geproduceerd, moest de V10 een 90 ° V hebben, en dus werd besloten om een “gesplitste pen” op de krukas te gebruiken, waardoor regelmatig vuren mogelijk was, zelfs als het carter 90 ° cilinders had. Het carter, dat tot dan toe liners en Nikasil-coating op de voering had geplaatst, werd herzien en opnieuw ontworpen door Lamborghini-ingenieurs, om te worden gemaakt met een hypereutectische aluminiumlegering waarmee de voering rechtstreeks op het aluminium kon worden gegoten. Hierdoor kon de afstand tussen de cilinders, en daarmee de lengte van de motor, het gewicht en de kosten, worden verkleind. Dit gaf aanleiding tot de 5-liter 90° V10 MPI-motor die op de eerste Gallardo-serie werd geïnstalleerd.”
Zo was de eerste V10 een state-of-the-art motor: 5 liter met dry-sump smering, dubbele bovenliggende nokkenassen voor elke cilinderbank, met variabele kleptiming (4 kleppen per cilinder) en kettingaangedreven distributie.
De 6-versnellingsbak was uitgerust met de nieuwste generatie dubbele en drievoudige conussynchronisatie met geoptimaliseerd besturings- en inschakelsysteem en bevond zich achter de motor, terwijl de vierwielaandrijving het beproefde VT-systeem gebruikte. Er werd ook een gerobotiseerd sequentieel systeem (de Lamborghini e-gear, aangeboden als een optionele extra op deze versie) ontwikkeld, waarbij de basismechanica van de versnellingsbak ongewijzigd bleef.
Het volledig aluminium structurele chassis is gebaseerd op geëxtrudeerde onderdelen die zijn gelast aan gegoten verbindingselementen. Op dit chassis worden de externe carrosseriedelen gemonteerd met gedifferentieerde systemen (klinknagels of schroeven of lassen), afhankelijk van de functie van het onderdeel. Andere externe ophangdelen (zoals bumpers) zijn gemaakt van thermoplastisch materiaal en verbonden door bouten.
Het ontwerpproject startte in 2000 op basis van een eerste “Italdesign-Giugiaro” -voorstel, vervolgens geoptimaliseerd en afgesloten door het nieuw opgerichte Lamborghini Centro Stile onder leiding van Luc Donckerwolke. De taak van de ontwerpers, veeleisend maar tegelijkertijd fascinerend, was om de formele kenmerken van de Lamborghini te identificeren en te combineren tot een volledig individuele eenheid. De afmetingen van de Gallardo en zijn prestatiedoelen gaven hem een compacte atletiek. De wielbasis van het voertuig en de verminderde overhangen gaven het een dynamischer uiterlijk. Een belangrijk onderdeel van het iconische ontwerp van de Gallardo, dat ook op de Murciélago werd gepresenteerd in 2001, was de sterke invloed van de luchtvaart, te zien in de cabine-voorste cockpit geïntegreerd in de carrosserie van het voertuig; in de scherp gehoekte voorruit met gespannen pilaren; bij de complexe behandeling van vlakke oppervlakken doorkruist door duidelijke markeringen; en in de oriëntatie van de koelsysteemelementen in de richting van de luchtstroom.
Wat de Gallardo echter echt onderscheidde toen hij op de markt kwam, waren de prestaties in combinatie met rijeigenschappen, betrouwbaarheid en dagelijkse bruikbaarheid, zozeer zelfs dat hij comfortabel kon worden gebruikt als een dagelijkse rit.
In mei 2004 begon de Gallardo met de traditie van het “doneren” van auto’s aan de Italiaanse politie: de auto’s werden gebruikt voor speciale doeleinden, zoals het vervoer van organen of levensreddende medicijnen.
In 2005, twee jaar na de lancering van de coupéversie, presenteerde Automobili Lamborghini de Gallardo Spyder op de Frankfurt Motor Show; Niet zomaar een ‘open top’-versie van de coupé, maar een totaal nieuw model met een gloednieuw soft-top openings-/sluitsysteem, waarbij ook de motorkap van het voertuig betrokken is. De Lamborghini Gallardo Spyder introduceerde ook belangrijke nieuwe functies op het gebied van de motor, transmissie en prestaties. De 4961 cc 10-cilinder motor leverde nu een vermogen van 520 pk (382 kW) bij 8000 tpm. De zesversnellingsbak (altijd handgeschakeld met het optionele aanbod van de gerobotiseerde e-gear-versie) had nu een kortere overbrengingsverhouding, wat resulteerde in een dynamischer rijgedrag. Deze nieuwe motorkenmerken werden vanaf modeljaar 2006 ook geïntroduceerd in de coupéversie.
In 2007, het jaar waarin de productie van de “baby Lambo” meer dan 5000 eenheden bedroeg sinds de presentatie, werd de Gallardo Superleggera gepresenteerd in Genève. Het nieuwe model was, dankzij de toename van het vermogen met 10 pk en een gewichtsvermindering van 100 kg, nog dynamischer en bereikte een gewichts/vermogensverhouding van slechts 2,5 kg/pk. De Superleggera had een standaard gerobotiseerde mechanische versnellingsbak, die een vast onderdeel werd van alle volgende versies, en was verkrijgbaar in vier kleuren zonder extra kosten: Midas Yellow, Borealis Orange, Telesto Gray en Noctis Black. Bovendien had de Superleggera veel koolstofvezelonderdelen specifiek om de belangrijke gewichtsreductie te bereiken, zoals de vaste achterspoiler: een iconische optionele extra voor deze versie samen met koolstofkeramische remmen.
Op de Autosalon van Genève in maart 2008 werd de LP 560-4 gepresenteerd, de vernieuwde versie van de Gallardo; 20 kg lichter, uitgerust met een 5,2-liter V10-motor met een maximaal vermogen van 560 CV, met direct gestratificeerd injectiesysteem. Ook in 2008 bereikte de productie van de Gallardo 7100 eenheden. De Los Angeles Motor Show in november van hetzelfde jaar zag de presentatie van de open top versie, de LP 560-4 Spyder, met dezelfde technische specificaties. De nieuwe motor bevatte enkele belangrijke en onverwachte technische wijzigingen, zoals Maurizio Reggiani uitlegt: “Voor de volgende versie (van de Gallardo), met 5,2-liter motor, werd besloten om de geometrie van de krukas te veranderen, de gesplitste pen te verwijderen en zo een onregelmatige vuurvolgorde te accepteren ten gunste van verhoogde krukasstijfheid. Er werd ook directe brandstofinjectietechnologie toegepast, die de efficiëntie in de verbrandingskamer verhoogde met meer vermogen en minder verontreinigende stoffen.”
In 2009, met 9000 geproduceerde exemplaren, presenteerde Automobili Lamborghini de “Gallardo LP 550-2 Valentino Balboni”. Er werden slechts 250 exemplaren geproduceerd, gekenmerkt door een nooit eerder geziene technische oplossing op dit model: 550 pk en achterwielaandrijving. Met talrijke verzoeken van klanten werd de Gallardo LP 550-2 vervolgens geproduceerd als productiemodel (2010) en in een Spyder-versie (2011). Om zijn unieke karakter vorm te geven, hebben de ingenieurs van Sant’Agata Bolognese in deze versies achterwielaandrijving overgenomen en alle componenten van de rijdynamiek gereviseerd, inclusief veren, schokdempers, stabilisatorstangen en banden. Gezien de variatie in de vermogensstroom hadden de aanpassingen ook invloed op de aerodynamica van het voertuig. Daarnaast werd het achterdifferentieel vernieuwd en werden er belangrijke aanpassingen gedaan aan het ESP dynamic stability system.
In maart 2010 werd in Genève de Gallardo LP 570-4 Superleggera gepresenteerd; dynamischer, lichter, krachtiger en nog aantrekkelijker. Gepresenteerd met het doel om het succes van de 2007-versie met dezelfde naam voort te zetten, werd het gewicht van de LP 570-4 met 70 kg verminderd in vergelijking met de vorige Superleggera, met een 570 pk (419 kW) motor en gewicht / vermogensverhouding teruggebracht tot 2,35 kg / PK. De wijzigingen aan het exterieur werden uitsluitend aangebracht om de aerodynamica te verbeteren. Dit ontwerp verhoogde de luchtstroom naar de radiatoren en verbeterde de downforce op de vooras. Wijzigingen aan de vloerpanelen van het voertuig en het gebruik van zijskirts en de nieuwe achterdiffusor in koolstofvezel droegen bij aan het verbeteren van de aerodynamica. Verder werd de aerodynamische belasting op de achteras gecompenseerd door het gebruik van een vaste achterspoiler. In 2010 werden twee andere auto’s gepresenteerd met dezelfde motor: de nog lichtere LP 570-4 Spyder Performante (een vermindering van 65 kg in totale massa in vergelijking met de LP 560-4 Spyder) en de Gallardo LP 570-4 Blancpain Edition, die de competitieve geest van de Super Trofeo samenbracht met een perfecte wegligging en een exclusief ontwerp geïnspireerd op de “Lamborghini Blancpain Super Trofeo”, het one-make kampioenschap opgericht in 2009.
In 2012 presenteerde Automobili Lamborghini twee versies van het bijgewerkte model op de Autosalon van Parijs. Deze varianten waren nog gedurfder en extremer: de nieuwe Gallardo LP 560-4 en Gallardo LP 570-4 Edizione Tecnica, die een verdere stilistische evolutie van het eerste Lamborghini V10-model vertegenwoordigden.
In januari 2013 werd de ontwikkeling van een nieuw GT3-programma aangekondigd, gebaseerd op de Gallardo MY13. In hetzelfde jaar werd de Gallardo LP 570-4 Squadra Corse gepresenteerd op de Frankfurt Motor Show. Dit nieuwe model in beperkte serie, het meest extreme van de Gallardo-line-up, is geïnspireerd op de Gallardo Super Trofeo: de auto die deelneemt aan de Lamborghini Super Trofeo.
Op 25 november 2013 verliet de laatste Lamborghini Gallardo de productielijn in de historische Sant’Agata Bolognese-fabriek. De laatste geassembleerde eenheid was een Gallardo LP 570-4 Spyder Performante in Rosso Mars kleur.
Meer dan tien jaar productie werd de Gallardo gemaakt in een groot aantal speciale edities, werd verkocht in 45 landen en, de 32 varianten tellend, bereikte een totaal van 14.022 geproduceerde eenheden. Dit zijn cijfers die de Gallardo op zichzelf tot een van de hoogst gewaardeerde supersportwagens ooit maken, met een gegarandeerde plaats tussen de iconen van Italiaans design en autotechniek.