• Wereldpremière: mei 1928, eerste verschijning met raketaandrijving op de Avus in Berlijn
• Wereldster: Fritz von Opel achter het stuur van de legendarische RAK 2
• Wereldrecord: ‘Raketen-Fritz’ vuurt 24 vastebrandstofraketten af en haalt 238 km/u

Het is 23 mei 1928, 10 uur ‘s morgens: een futuristische racewagen met zijvleugels stormt hevig sissend voorbij over de Avus in Berlijn. De 29-jarige Fritz von Opel, kleinzoon van Adam Opel, oprichter van het bedrijf, vuurt de 24 vastebrandstofraketten achter zijn RAK 2 een voor een af en schiet voorbij de afgeladen tribunes, een vuurstaart in zijn kielzog. De 3.000 toeschouwers gaan helemaal uit de bol wanneer de glanzend zwarte auto met het opschrift ‘Opel’ op de flanken tot stilstand komt. ‘Raketen-Fritz’ uit Rüsselsheim heeft net een nieuw koerssnelheidsrecord van 238 km/u gevestigd. Bovendien heeft hij aan het grote publiek getoond hoe krachtig en controleerbaar raketaandrijving is. Opel luidt het rakettijdperk in voor de ogen van de televisiecamera’s en legt de grondvesten voor de eerste bemande ruimtevluchten.

Autofabrikant is raketpionier

De geschiedenis van de Opel RAK 2 gaat terug tot het najaar van 1927. Wanneer Fritz von Opel kennismaakt met Max Valier (1895-1930), een Oostenrijkse journalist en astronoom, beslist hij actief mee te werken aan diens raketonderzoeksproject. De racepiloot, ondernemer en gediplomeerd ingenieur legt zowel zijn eigen engagement op tafel als de innovatieve en financiële kracht van Opel. Hij doet dat enerzijds vanuit zijn persoonlijke interesse voor de rakettechnologie en anderzijds in de hoop dat het visionaire plan positief uitpakt voor het merk Opel. Opel vraagt aan Friedrich Sander (1885-1938) om ook in het project te stappen en de implementatie van de raketmotor te versnellen. Sanders bedrijf maakte immers lichtkogels op vaste brandstof.

Eerste ritten in Rüsselsheim

De samenwerking tussen Valier, Sander en von Opel werpt reeds haar eerste vruchten af in maart 1928. De eerste prototypes met raketaandrijving worden gelanceerd op het testparcours van Opel in Rüsselsheim, uiteraard achter gesloten deuren. Op 11 april versnelt de Opel RAK 1 met achter het stuur Opel-ingenieur en racepiloot Kurt Volkhart tot 100 km/u in acht seconden tijd. Het voertuig heeft reeds kleine zijvleugels en is gebaseerd op een Opel 4/12. Het wordt aangedreven door twaalf Sander-raketten met ongeveer 40 kilogram aan springstof. Het bewijs dat raketten bruikbaar zijn, is geleverd. Het team spreekt af om testen met hogere snelheden uit te voeren, aangemoedigd door de overweldigende reacties in de pers. Omdat het testcircuit in Rüsselsheim niet geschikt is voor dergelijke testen, kiest het team de Avus in Berlijn, die twee lange rechte stukken heeft.

Futuristisch design met 24 raketten

De Opel RAK 2 is speciaal ontworpen voor de recordpoging op de Avus. Hij heeft het chassis van een Opel 10/40 en is in vele opzichten een verbeterde versie van de RAK 1. Met 4,88 meter is hij langer dan zijn voorganger. De aerodynamica is bijgestuurd, de zijvleugels zijn breder en hij heeft 24 vastebrandstofraketten die zes ton stuwdruk leveren. De sequentiële elektrische ontsteking van de ladingen via een voetpedaal blijft behouden. De futuristische racewagen van 560 kg had geen motor of versnellingsbak.

Utopie wordt werkelijkheid

Fritz von Opel benoemt zichzelf tot piloot en bereidt het spektakel van de recordpoging in Berlijn zowel technisch als organisatorisch tot in de puntjes voor. Ongeveer 3.000 personen, waaronder journalisten, celebs, sportprofs en politici, krijgen een uitnodiging in de bus. En de genodigden stromen toe. De filmsterren Lilian Harvey en Thea von Harbou, de regisseur van Metropolis Fritz Lang, de populaire racepiloten Hanni Köhler en Carl Jörns en bokslegende Max Schmeling zijn van de partij. Voor de start houden professor Johann Schütte, voorzitter van de wetenschappelijke luchtvaartvereniging, en Fritz von Opel profetische toespraken. Het Opel-team maakt zich klaar. Werktuigkundigen August Becker en Karl Treber halen het dekzeil van de Opel RAK 2 en duwen hem voorzichtig naar de startstreep. Pas dan worden de raketten gemonteerd en aangesloten op het ontstekingsmechanisme. De politie ontruimt het parcours en Fritz von Opel kruipt achter het grote houten stuur. Er volgt een betekenisvolle handdruk met Friedrich Sander. Plots worden de opgewonden toeschouwers muisstil. En dan gaat alles heel snel. “Ik druk het ontstekingspedaal in en de bulderende raketten achter me slingeren me naar voren … Ik druk het pedaal nogmaals in, en dan nog eens en – ik lijk wel bezeten – een vierde keer. Naast mij verdwijnt alles … De snelheid geeft me een fantastisch gevoel. Ik denk aan niets meer. Ik handel puur op instinct, terwijl oncontroleerbare krachten achter me wild tekeergaan”, blikt ‘Raketen-Fritz’ terug.

De ondernemer uit Rüsselsheim slaagt erin de Nordkurve te nemen en voorkomt dat de auto opstijgt – de vleugels leveren niet genoeg neerwaartse druk voor de halsbrekende snelheid. Na drie minuten is alles alweer achter de rug. De RAK 2 komt geleidelijk aan tot stilstand, de grote witte rookpluim verdwijnt in de Berlijnse hemel en in de plaats komt het daverende applaus van de toeschouwers. Een utopie is werkelijkheid geworden, in een spectaculaire triomf. Von Opel heeft een snelheid van 238 km/u gehaald en is van de ene dag op de andere een begrip in Duitsland. Het merk Opel wordt meteen in verband gebracht met progressieve, innovatieve auto’s. Het rakettijdperk is aangebroken.

Innovatieve geest en technische deskundigheid

Aangemoedigd door hun succes in Berlijn, zetten Fritz von Opel en Friedrich Sander hun experimenten verder. Op 23 juni 1928 vestigen ze een nieuw record voor spoorvoertuigen wanneer ze 256 km/u halen met de Opel RAK 3, een raketlorrie. Na verdere testen met een motorfiets, de legendarische Opel Motoclub, richten ze hun aandacht op de luchtvaart. Op 30 september 1929 zetten ze alweer een baanbrekende prestatie neer: de eerste openbare raketaangedreven vlucht in de Opel-Sander RAK.1, een hoogdekker gebouwd door Julius Hatry. Kort daarna komt er door de Grote Depressie een einde aan de raketexperimenten van Opel. Het bedrijf focust voortaan op de ontwikkeling van voertuigen. De innovatieve geest en technische deskundigheid zijn echter nog steeds steunpilaren van Opel. Onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe aandrijvingstechnologieën is ook nog altijd een van de belangrijkste doelstellingen van het bedrijf, nu misschien zelfs meer dan ooit.